اگر کتاب “چگونه موتور ماشین کار میکند!” را خوانده باشید، میدانید که تقریباً همه ماشینها از موتورهای بنزینی چهار زمانه استفاده میکنند. یکی از این زمانها، مرحله تراکم است که در آن موتور، مخلوط هوا و بنزین داخل سیلندر را قبل از احتراق توسط شمع، به حجم بسیار کمتری فشرده میکند. میزان این تراکم، نسبت تراکم موتور نامیده میشود. یک موتور معمولی ممکن است نسبت تراکم 8 به 1 داشته باشد. همراه چسبینه باشید.
اکتان بنزین چیست؟
عدد اکتان بنزین به شما میگوید که سوخت تا چه میزان قابل فشرده شدن است قبل از اینکه خود به خود مشتعل شود. زمانی که بنزین به جای جرقه شمع، توسط تراکم مشتعل شود، باعث ایجاد ضربه در موتور میشود. ضربه میتواند به موتور آسیب برساند، بنابراین چیزی نیست که بخواهید اتفاق بیفتد. بنزین با اکتان پایینتر (مانند بنزین معمولی 87 اکتان) کمترین میزان تراکم را قبل از احتراق تحمل میکند.
نسبت تراکم موتور شما تعیین میکند که باید از چه نوع بنزینی در ماشین استفاده کنید. یکی از راههای افزایش قدرت موتور با حجم ثابت، افزایش نسبت تراکم آن است. بنابراین، یک “موتور پرقدرت” دارای نسبت تراکم بالاتر و نیازمند بنزین با اکتان بالاتر است. مزیت نسبت تراکم بالا این است که به موتور شما قدرت بیشتری برای وزن مشخص موتور میدهد – این همان چیزی است که موتور را “پر قدرت” میکند. عیب آن این است که بنزین مورد نیاز برای موتور شما گرانتر است.
نام “اکتان” از واقعیت زیر گرفته شده است: وقتی نفت خام را در یک پالایشگاه تجزیه می کنید، در نهایت زنجیرههای هیدروکربنی با طولهای مختلف به دست میآورید. این زنجیرههای مختلف را میتوان از هم جدا کرده و برای تشکیل سوختهای مختلف مخلوط کرد. به عنوان مثال، متان، پروپان و بوتان همه هیدروکربن هستند. متان یک اتم کربن دارد. پروپان دارای سه اتم کربن زنجیرهای است. بوتان دارای چهار اتم کربن زنجیرهای است. پنتان پنج، هگزان شش، هپتان هفت و اکتان هشت کربن زنجیرهای دارد.
معلوم میشود که هپتان بسیار ضعیف با تراکم کنار میآید. کمی آن را فشرده کنید و خود به خود مشتعل میشود. اکتان بسیار خوب با تراکم کنار میآید – میتوانید آن را زیاد فشرده کنید و هیچ اتفاقی نمیافتد. بنزین 87 اکتان بنزینی است که حاوی 87 درصد اکتان و 13 درصد هپتان (یا ترکیب دیگری از سوختها با عملکرد مشابه ترکیب 87/13 اکتان/هپتان) است. این بنزین در یک سطح تراکم مشخص خود به خود مشتعل میشود و فقط میتواند در موتورهایی استفاده شود که از این نسبت تراکم تجاوز نکنند.
عدد اکتان پایین باشد بهتر است یا بالا؟
در حالت کلی، بنزین با اکتان بالا برای موتورهای با نسبت تراکم بالا و موتورهای پرقدرت بهتر است. مزایای بنزین با اکتان بالا چیست؟
1. مقاومت در برابر ضربه موتور:
همانطور که قبلاً ذکر شد، مهمترین مزیت بنزین با اکتان بالا، مقاومت بیشتر آن در برابر احتراق زودرس مخلوط هوا و بنزین در اثر فشار و حرارت (ضربه موتور) است. این امر برای موتورهای با نسبت تراکم بالا که مخلوط هوا و بنزین را بیشتر فشرده میکنند، بسیار مهم است. موتورهای پرقدرت نیز به دلیل احتراق سریعتر مخلوط هوا و بنزین، به بنزین با اکتان بالا برای جلوگیری از ضربه موتور نیاز دارند.
ضربه موتور میتواند به قطعات موتور مانند پیستونها، رینگها و یاتاقانها آسیب جدی وارد کند. همچنین میتواند باعث کاهش قدرت و راندمان موتور و افزایش مصرف سوخت شود. بنزین با اکتان بالا با تأخیر در احتراق مخلوط هوا و بنزین تا زمانی که پیستون به حداکثر نقطه فشرده سازی خود برسد، از ضربه موتور جلوگیری میکند.
2. بهبود عملکرد:
بنزین با اکتان بالا میتواند منجر به احتراق کاملتر مخلوط هوا و بنزین شود، که به نوبه خود میتواند به افزایش قدرت و راندمان موتور منجر شود. احتراق کاملتر همچنین میتواند به کاهش مصرف سوخت منجر شود.
- افزایش قدرت: احتراق کاملتر مخلوط هوا و بنزین به این معنی است که انرژی بیشتری از سوخت آزاد میشود که میتواند به افزایش قدرت موتور منجر شود.
- بهبود راندمان: احتراق کاملتر همچنین به این معنی است که سوخت کمتری به هدر میرود که میتواند به بهبود راندمان موتور منجر شود.
- کاهش مصرف سوخت: در نتیجه، استفاده از بنزین با اکتان بالا میتواند به کاهش مصرف سوخت به خصوص در رانندگی در بزرگراه و سرعتهای بالا منجر شود.
3. کاهش آلایندگی:
احتراق کاملتر مخلوط هوا و بنزین با بنزین با اکتان بالا میتواند منجر به کاهش انتشار آلایندههایی مانند مونوکسید کربن و هیدروکربنهای نسوخته شود.
- کاهش مونوکسید کربن: مونوکسید کربن یک گاز سمی است که میتواند باعث مشکلات تنفسی و سردرد شود. احتراق کاملتر بنزین با اکتان بالا میتواند به کاهش انتشار مونوکسید کربن از اگزوز خودرو منجر شود.
- کاهش هیدروکربنهای نسوخته: هیدروکربنهای نسوخته ترکیبات آلی فراری هستند که میتوانند به تشکیل مه دود و سایر آلایندههای هوا کمک کنند. احتراق کاملتر بنزین با اکتان بالا میتواند به کاهش انتشار هیدروکربنهای نسوخته از اگزوز خودرو منجر شود.
4. مزایای دیگر:
- کاهش نویز موتور: برخی از مطالعات نشان دادهاند که بنزین با اکتان بالا میتواند به کاهش نویز موتور به خصوص در هنگام شتابگیری و رانندگی در سربالایی منجر شود.
- افزایش عمر موتور: با جلوگیری از ضربه موتور و احتراق ناقص، بنزین با اکتان بالا میتواند به افزایش عمر موتور کمک کند.
با وجود این مزایا، باید بهترین اکتان بوستر را برای خودروی خود انتخاب نمایید.
محلول اکتان بوستر چه کمکی به عدد اکتان می کند؟
محلولهای اکتان بوستر محصولاتی هستند که میتوانند عدد اکتان بنزین را افزایش دهند. این امر میتواند برای موتورهایی که به بنزین با اکتان بالا نیاز دارند، مانند موتورهای با نسبت تراکم بالا و موتورهای پرقدرت، مفید باشد.
نحوه عملکرد:
- افزایش فراریت: ترکیبات موجود در محلولهای اکتان بوستر به دلیل فراریت بالا، به راحتی بخار میشوند و با بنزین مخلوط میشوند.
- تأخیر در احتراق: این ترکیبات با تأخیر در احتراق مخلوط هوا و بنزین، به طور موقت از احتراق زودرس (ضربه موتور) جلوگیری میکنند.
مزایای استفاده از محلولهای اکتان بوستر:
- افزایش عدد اکتان: محلولهای اکتان بوستر میتوانند عدد اکتان بنزین را تا چند واحد افزایش دهند. این امر میتواند برای موتورهایی که به بنزین با اکتان بالا نیاز دارند، مفید باشد.
- بهبود عملکرد: با افزایش عدد اکتان، احتراق کاملتر انجام میشود که میتواند به بهبود عملکرد موتور، افزایش قدرت و راندمان و کاهش مصرف سوخت منجر شود.
- کاهش ضربه موتور: محلولهای اکتان بوستر با تأخیر در احتراق، از ضربه موتور جلوگیری میکنند و به محافظت از موتور در برابر آسیب کمک میکنند.
- استفاده آسان: استفاده از محلولهای اکتان بوستر بسیار آسان است. کافی است به سادگی مقدار مشخصی از محلول را به باک بنزین اضافه کنید.
- قیمت مناسب: محلولهای اکتان بوستر در مقایسه با سایر روشهای افزایش عدد اکتان، مانند استفاده از بنزین با اکتان بالا، قیمت مناسبتری دارند.
نکاتی برای استفاده از محلولهای اکتان بوستر:
- به دفترچه راهنمای مالک خود مراجعه کنید: قبل از استفاده از هرگونه محلول اکتان بوستر، حتماً دفترچه راهنمای مالک خود را بررسی کنید تا ببینید آیا استفاده از این محصول برای موتور شما مجاز است یا خیر.
- از محلولهای باکیفیت استفاده کنید: از محلولهای اکتان بوستر باکیفیت و معتبر از برندهای شناخته شده استفاده کنید.
- دستورالعملهای استفاده را به دقت دنبال کنید: حتماً دستورالعملهای استفاده را به دقت دنبال کنید و مقدار مشخصی از محلول را که توسط سازنده توصیه شده است به باک بنزین اضافه کنید.
- از استفاده بیش از حد خودداری کنید: استفاده بیش از حد از محلولهای اکتان بوستر میتواند به موتور شما آسیب برساند.
- در صورت مشاهده هرگونه مشکل، با یک مکانیک مشورت کنید: اگر پس از استفاده از محلول اکتان بوستر با هرگونه مشکلی در عملکرد موتور خود مواجه شدید، حتماً با یک مکانیک مجاز مشورت کنید.
اگر موتور توربو شارژ دارید و یا می خواهید موتور ماشین شما ضربه و یا اصطلاحا ناک نزند، از محصولات اکتان بوستر چسبینه استفاده نمایید.